Kichik yoshlikdan jismoniy madaniyatga o’rgatish va odatlantirish hozirgi davr muammolaridan biridir.

Inson tarbiyasida, ayniqsa kichik yoshdagi bolalarning sog’lom o’sishida jismoniy madaniyat vositalarining turlari, mazmuni va nazariy amaliy mohiyatlarini aholining ijtimoiy turmushiga keng hamda chuqur singdirish masalalari haqida mulohazalar bildirish ishning maqsadi hisoblanadi. Bu yo’lda esa bolalarni maktabga tayyorlashda oila va bolalar tarbiyasi muassasalarida jismoniy madaniyatning muhim tomonlarini qo’llash uchun ba’zi tavsiyalarni ishlab chiqishdan iboratdir.

• sport

Maktabgacha yoshdagi bolalar tarbiya muassasalarida jismoniy madaniyatning ilmiy-nazariy va uslubiy mohiyatlarini o’rganish va unda mutaxassis kadrlarning ish faoliyatini takomillashtirish yo’llarini o’rganish tadqiqotimizning asosiy maqsadi hisoblanadi. Shu asosda quyidagi vazifalarni o’z oldimizga qo’ydik:

• sport

Ta’lim muassasalaridagi jismoniy madaniyat darslari va sport to’garaklari hamda jamoalardagi (komanda) sport mashg’ulotlarining (trenirovka) samaradorligini oshirishda pedagogik texnologiya va o’qituvchi, murabbiylarning mahorati ustuvor tarbiyaviy jarayon hisoblanadi.

• sport

         Respublikada kadrlar tayyorlash milliy (davlat) dasturi (1997 y.), sog’lom avlod Davlat dasturi (1999 y.), Davlat ta’lim standartlari (1999). «Alpomish» va «Barchinoy» maxsus testlari (2000 y. hamda O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining qator qarorlari (1993, 1996, 1999, 2002, 2008 y.y. va hokazo) aholining salomatligini yaxshilash, o’quvchi-yoshlar va bolalarning jismoniy barkamolligini tarbiyalash bilan bevosita bog’liq bo’lgan muhim muammolarni hal etishga qaratilgan.

• sport

Inson tanasidagi (organizm) hazm qilish a’zolarida va yurak qon tomirlari faoliyatini ta’minlashdagi (jigar, taloq, o’t va hokazo). Kimyoviy – fizik jarayonlar, ayniqsa tuzlar, mineral moddalarning kimyoviy parchalanishlari, ularning a’zolaridagi faoliyatlari (mohiyatlari) o’quvchi-yoshlar va bolalarning sohadagi fanlardan ma’lumdir. Shu sababdan ular haqidagi fiziologik bog’lanishlar, jismoniy mashqlarning ta’siri haqida ba’zi bir ma’lumotlar beriladi.

• sport

Havo va uning atmosferadagi qatlamlari va bosim kuchlari meterologiya  sohasidagi mutaxassislarga ko’proq aniqdir. Ular har kungi ob-havo va issiq-sovuq kunlarning inson tanasiga ta’sir etuvchi ijobiy va salbiy xususiyatlar orqali ma’lumot berib boradi. Bu albatta umumiy tushunchalar va targ’ibot hisoblanadi.

• sport

           O’zbekiston Respublikasi Prezidenti I.A.Karimovning mamlakatimizda 2014 yilni “Sog’lom bola yili” deb e’lon qilinishi bolalar jismoniy madaniyati va sportining sog’lomlashtiruvchi omillariga mutaxassislarning yanada e’tibor berishga qaratilgandir

• sport

Ўзбекистонда хизмат кўрсатган фан арбоби, филология фанлари доктори, профессор Абдузуҳур Абдуазизов илмий қарашларининг қўлами ниҳоятда кенг олим эди. У ўз илмий фаолияти давомида нафақат инглиз ва ўзбек тиллари фонетикаси ва фонологияси, балки турли тизимдаги тилларнинг фонологик ва грамматик хусусиятларини қиёсий-типологик аснода ўрганиб йирик тадқиқотлар яратди. Олимнинг бу соҳада яратган “Умумий тилшунослик” (Тошкент, 1979), “Инглиз тилининг назарий фонетикаси” (Тошкент, 1986), “Тилшуносликка кириш” (Тошкент, 1999), “Ўзбек тили фонологияси ва морфонологияси” (Тошкент, 1992), “Основние положения системной фонологии” (2013) каби қатор монография ва дарсликлари илм аҳлига манзур, олий ўқув юртлари учун зарурий қўлланма бўлиб келмоқда.

• adabiyot

           Respublikamiz prezidentining ta`limni rivojlantirish, yoshlarga jahon andozalariga mos bilim, malaka va ko`nikmalar berish, yoshlarni milliy istiqlol g`oyalariga sadoqat ruhida tarbiyalash borasida ko`rsatayotgan doimiy g`amxo`rligi tufayli ta`lim-tarbiya  ishlarining bugungi qiyofasi tubdan o`zgardi.                            

• geometriya

O’quv jаrаyonidа ахbоrоt-kоmmunikаtsiоn tехnоlоgiyalаridаn fоydаlаnib, dаrslаrni innоvаtsiоn shаrоitlаrdа оlib bоrish  o’quvchilаrdа dаstur mаtеriаllаrini izchillik bilаn  to’lа o’zlаshtirib, оlgаn bilimlаrni аmаliyotgа tаdbiq qilishlаri uchun judа kаttа imkоniyatlаr  yarаtаdi.

• Pedagogika

Жамиятимиз ҳаётида юз бераётган янгиланишлар ўз ўрнида таъим-тарбия соҳасида ҳам кенг кўламли вазифаларни юзага чиқармоқда. Айниқса, ёш авлодни маънавий- ахлоқий жиҳатдан тарбиялаш, уни замон талаблари, руҳига мос баркамол шахс қилиб вояга етказишга бўлган эҳтиёжнинг ортмоқда. Маъумки, шахснинг маънавий-ахлоқий камолоти жуда кўп омиллар асосида такомилига етади. Жумадан, шахснинг маънавий-ахлоқий камолотида ҳаётий мақсаднинг ўрни муамосига  худди ана шу заруратдан келиб чиқиб ёндашиш мақсадга мувофиқ. Зеро, инсон ҳаётининг маъноси, бугуни ва истиқболи муайян мақсад асосида кечади. Негаки, инсон фаолиятини ҳаётий мақсадсиз тасаввур этиш қийин. Ҳаётий мақсаднинг шахс баркамоллигига таъсири масалалари имий доираарда махсус  ўрганилмаганлиги сабабли, шахс камолотида ҳаётий мақсаднинг ўрнини асослаш орқали ёшлар ижтимоий қиёфасини шакллантиришга йўналтириш бугунги куннинг долзарб вазифаларидан биридир. Мазкур мавзуни тадқиқ этишнинг долзарблиги кундалик ҳаётда фаоллашиб бораётган маданий-мафкуравий таҳдидларнинг энг ҳавфли шакли бўлган оммавий маданиятга қарши курашда мустаҳкам негизни ташкил этувчи ҳаётий мақсадни тарбиялаш услубларини яратиш билан ҳам боғлиқ. Шунингдек, Ўзбекистондадемократик ислоҳотларни чуқурлаштириш, фуқаролик жамиятини ривожлантириш ва  мамлакатни модернизациялаш жараёнида ислоҳотлар муваффақиятини белгиловчи шахс ва унинг ҳаётий мақсадини илмий-назарий асослаш ва бу борада тегишли тавсиялар ишлаб чиқиш муҳим аҳамиятга эга. Айниқса, шахс маънавий камолотида ва ижтимоий фаоллик жараёнида ҳаётий мақсадни шакллантиришнинг ахлоқий жиҳатларини  ўрганиш бўйича фундаментал тадқиқотлар амалга оширилмаганлиги мазкур йўналишда илмий изланишлар олиб боришни тақозо этмоқда.

• manaviyat

       Oilada yoshlarni axloq-odabli, mehnatsevar bo’lib voyaga yetkazishning dastlabki bosqichi hisoblanib, yuksak ma’naviy jihatdan shakllanishi mamlakatimizda ozod va obod Vatan, erkin va farovon jamiyat qurishning garovi sifatida ta’kidlash mumkin. Milliy g’oya dastlab oilada shakllanadi, yosh bolada  barcha ijobiy xususiyatlar qatori ma’naviy jihatdan barkamol avlod sifatida shakllanishiga e’tibor qaratiladi.

• oilaparvarlik

Мустақил юртимиз ёшларининг бугунги маънавияти, маърифати эртанги келажаги буюк давлат пойдеворининг қанчалик мустаҳкам бўлишини белгиловчи омиллардан биридир.

Маълумки, маънавият энг аввало шахсни, унинг маънавитини – ибтидоси эса тарбиядир. Абдулла Авлоний адабий меросининг гултожи саналган «Туркий Гулистон ёхуд ахлоқ» асари бўлиб, унда инсон учун муҳим бўлган жамики ахлоқ-одоб, меъёрлари, таълим–тарбия масалалари чуқур ўрин эгаллаган. Маълумки, мана шундай асарлар ёш авлодни жисмоний, ахлоқий, эстетик ҳамда ақлий жиҳатдан баркамол қилиб тарбиялаш замирида майдонга келади ва пойдевори яратилади.

• Abdulla Avloniy

Республикамиз халқининг буюк мақсадлари ва равнақи бевосита малакали мутахассис кадрлар билан боғлиқ. Малакали кадрлар тайёрлаш ишида замон талаблирига жавоб берадиган педагогларнинг роли муҳим.

Информатика фанининг математика ва бошқа аниқ фанлар билан ўхшаш томонларидан бири унинг машқ ва масалаларидир. Методик жиҳатдан анчагина мураккаб, лекин шу билан бирга жуда қизиқарли қисми ҳам масалалар ечиш жараёнидир. Информатика фанидан мавжуд барча дарслик ва ўқув кўлланмаларида масалалар ечишнинг босқичлари ва улардан намуналар келтирилиб ўтилган.

• informatika

Педагогик ва ахборот технологияларининг таълим жараёнига жорий этилиши таълим воситаларининг янги авлоди ва таълимнинг сўнгги турлари кўринишида ўз моҳиятига эга бўлиши билан аҳамиятлидир. Бугунги кунда таълим жараёнида фойдаланилаётган анъанавий ўқитиш усулларига қўшимча ўқув воситалари деб ҳисобланган барча мултимедиа ўқув услубий электрон маҳсулотлар шулар жумласидандир. Ўқув-услубий электрон маҳсулотларнинг имкониятлари ва киритилган маълумотлар асосида турларга ажратиш мумкин.

• elektron adabiyot

Мамлакатимиз таълим тизимида сезиларли ўзгаришлар рўй бераётганлиги кун сайин яққол кўриниб бормоқда. Турли таълим шакллари қатори айниқса, масофадан ўқитиш (МЎ) кенг қўлланилаётганлиги ҳам қувончли ҳол. Ушбу услубнинг кўплаб афзаллик томонлари борлиги кўпчиликка аён. Барча олий ўқув юртларида масофадан ўқитиш техника ва технологиясини амалга ошириш борасида қатор ишлар олиб борилмоқда. Ахборот технологияларни ривожланиши масофадан ўқитишни ташкил этишга янгича ёндашувни тақозо этади. Масофадан ўқитишни ташкил этишни ҳозирги замон моделларининг асосида коммуникация ва тармоқ технологиялари ётади. Ушбу технологиялар ахборотдан фойдаланувчиларга кенг қамровли йўл очиб бериш билан бирга уларни муҳофаза этиш муаммосини келтириб чиқаради. Масофадан ўқитишда ўқитувчи билан тингловчининг орасида тўғридан-тўғри мулоқотнинг йўқлиги ҳам баъзи муаммоларни келтириб чиқаради. Масалан, муаммоли ўқитиш жараёнини ташкил этишда маълум қийинчиликлар пайдо бўлади. Тингловчини етук мутахассис қилиб тайёрлашда муаммоли ўқитишни ташкил этиш, мулоқотни телеконференсия орқали амалга ошириш мумкин. Аммо, бу билан муаммони тўла ҳал этиб бўлмайди. Ушбу муаммони ҳал этиш учун қўшимча ўқув материалларни ишлаб чиқиш лозим бўлади. Булар қаторида турли даражадаги муаммоли топшириқлар, муаммоли вазият ҳосил қилувчи кўрсатмалар ва ҳоказолар бўлиши мақсадга мувофиқ.

• masofaviy ta'lim

Информатикани ўқитишда дидактик тамойиллар. Информатика курсининг мазмуни ва тузилишини аниқлашда, шунингдек, уни ўқитиш жараёнида умумий дидактика (ўқитиш назарияси) томонидан кўрсатилган асосий тамойилларга риоя қилиш зарур: илмийлик; тизимлили ва изчил баён қилишди; тушунарлилик; кўргазмалилик; назариянинг амалиёт билан боғланиши; фаоллик; билимларни мустаҳкам ўзлаштириш.

• informatika

Илм — фан тарихидан, табиатшуносликка катта ҳисса қўшиб, ўзининг кашфиётлари билан ўчмас из қолдирган, ХХ асрнинг табиат билимлари соҳасида ўзига хос ўринга эга бўлган олимлардан бири сифатида В.И.Вернадскийни алоҳида кўрсатиш лозим. Унинг тадқиқотлари фақатгина табиат билимларига алоқадор бўлибгина қолмай, ҳатто ХХ асрнинг илмий дунёқарашини ўзгартирди десак бўлади. Шунингдек, унинг илмий ишлари Биосфера эволюциясидаги инсон ва унинг илмий салоҳияти ўрнини белгилади. Бизни ўраб турган табиатга, инсоннинг яшаш муҳити сифатида янгитдан қарашга ундаб, янги долзарб муаммоларни очиб берди. Уларнинг келажакдаги ечилиш  йўл-йўриқларини кўрсатди.

• tabiatshunoslik

Мустақиллигимизнинг дастлабки йилларидан бошлаб таълим соҳасида кўплаб ислоҳотлар ўтказилмоқда. Бу ислоҳотларнинг барчасининг мақсади билимли, ҳар томонлама етук, баркамол шахсни тарбиялашдир.

Шахсни тарбиялаш-“Таълим тўғрисида”ги қонун ва “Кадрлар тайёрлаш миллий дастури”да республика таълим ходимлари зиммасига ўта масъулиятли вазифалар юклайди. Бу вазифани амалга ошириш жараёни ўқувчиларни ўқитишга янгича ёндошиш, ўқитувчиларни ўз касбига ва ўзгаларга, яъни таълим олувчиларга ўта талабчанлик билан муносабатда бўлишни тақозо этади.

• fizika

Табиий фанларнинг энг қадимийси бўлган астраномия фани ҳозирги кунда муҳим фанлардан бири ҳисобланади. Маълумки астраномия фанининг халқ хўжалигидаги роли илмий-техника тараққиёти туфайли вужудга келган йирик ва қувватли оптик асбоб ва ускуналарнинг ишга туширилиши ҳамда янги астрофизик методларнинг жорий қилиниши билан кескин ортди.

• astranomiya